Hilde Opgenhaffen leerde haar Duitse man kennen toen ze in China woonde. Ze volgde hem daarna naar zijn thuisland, maar ondertussen wonen ze al jaren in Turnhout. Als leerkrachte Geschiedenis leert Hilde haar leerlingen kritisch nadenken. Als ze niet voor de klas staat, vermoordt ze mensen. In haar jeugdboeken weliswaar. Onder het pseudoniem Hilde E. Gerard brak ze door met haar moord-reeks, maar ondertussen heeft ze tal van werken op haar naam staan. Met haar jongste telg, het groeiboek Met drie in de klas, richt ze zich tot de beginnende lezertjes. Hilde wil kinderen aan het lezen krijgen en dat doet ze op haar eigen, onnavolgbare wijze.
Hilde, op welke manier probeer jij de wereld een beetje mooier te maken?
“Ik denk niet dat ik de wereld mooier maak, maar misschien mijn eigen kleine wereld wel. Ik weet niet of ik dat doe met mijn boeken. Ik ben beginnen schrijven om kinderen en jongeren aan het lezen te krijgen. Mijn boeken zijn geen literaire werken en dat zullen ze nooit zijn. Dat is ook nooit de bedoeling geweest. Ik hoop wel dat ze een opstapje kunnen zijn voor kinderen; dat ze trots op zichzelf kunnen zijn omdat ze een boek hebben uitgelezen.
Ik wil onderaan staan aan de trap in de hoop dat zij na het lezen van mijn boeken naar de moeilijkere boeken overstappen. Ik durf anderzijds wel zeggen dat je altijd wel iets kan bijleren uit mijn boeken. Ik ben niet voor niets leerkrachte geschiedenis!
Met het boek 'Met drie in de klas' schreef ik voor het eerst voor de allerkleinsten die net beginnen te lezen.
Ik wilde hen de magie van het zelf leren lezen laten ontdekken. De verhalen zijn zo opgebouwd dat ze de eigen leesweg van het kind volgen.
Ik zou natuurlijk niet Hilde zijn, als ik de verhalen niet zou afwisselen met andere leuke dingen, dus ik heb er spelletjes, fijne weetjes en recepten aan toegevoegd. Ik hoop dat het lezen zo nog leuker wordt!"
In het dagelijkse leven sta jij voor de klas. Wat hoop je te bereiken als leerkracht?
“Ik probeer jongeren vooral wat kritischer te maken. Je leven is niet altijd gemakkelijker als je veel in vraag stelt, maar van een meeloopleven word je ook geen beter mens. Ik wil de wereld niet mooier, maar wel waardevoller maken. Al lesgevend probeer ik jongeren te laten nadenken.
Ik geef mijn mening en ik daag hen daarmee uit zodat zij zich kunnen afzetten tegen mijn mening en daardoor groeien. Als ik hen altijd objectieve informatie zou geven, hoe kunnen zij dan ooit een mening vormen? Ze gaan dan wel informatie verzamelen, maar ik denk dat ze vooral nood hebben aan iemand die een mening verkondigt waarover ze kunnen nadenken."
Als jongere leer je dan zeggen: 'ik heb een andere mening en dat is prima'. Maar alsjeblieft, zorg dat je een mening hebt!”
Waarom ben jij het onderwijs in gestapt?
“Ik dacht dat ik iets te vertellen had en ik wilde mijn kennis doorgeven. Dat was het beginpunt, maar ik heb geleerd dat je kennis doorgeven niet zo gemakkelijk is. Mensen begrijpen niet altijd wat je wil zeggen. Ik vind het enorm interessant om hierin een weg te vinden; om iets op zo’n manier uit te kunnen leggen dat ze ermee weg zijn. Als dat lukt, dan is mijn leven wat mooier.
Ik vind ook de groepsdynamiek bijzonder. Ik ben nu van middelbare leeftijd en ik vraag me soms af wat ik die kinderen nog te bieden heb als persoon. Ik ben nu niet meer dezelfde leerkracht als vroeger. Maar ik probeer er altijd te zijn voor mijn leerlingen en zo een verschil te maken. Het is fijn om hen te zien evolueren tot sensible adults. Ik geniet van het groeiproces.
Iemand die hoogbegaafd is en een chique Wiskunde-prijs wint en echt carrière maakt later: dat is fijn en hij zal de mensheid misschien wel helpen, maar hij heeft ook veel meegekregen in de wieg. Maar iemand die opgroeit in een moeilijke thuissituatie en zo hard worstelt, maar daar toch in groeit: wauw! Dat is fantastisch en ik leer daar zelf ook uit.”
Wat doe je om zelf gelukkiger te zijn?
“Als je een gezin hebt met een aantal kinderen, een mama die wat ouder wordt en een man die af en toe wat gezondheidsproblemen heeft, dan is het niet gemakkelijk om gelukkig te zijn. Je geluk hangt dan heel veel af van het welbevinden van de anderen die je zeer nabij zijn."
Soms ben ik jaloers op mensen die helemaal alleen zijn, want die kunnen zelf beslissen over hun eigen geluk. Dat is naïef om zo te denken hoor, dat weet ik.
Wat zijn voor jou de kleine geluksmomentjes?
“Ik ging vroeger met mijn grootouders altijd mee naar de kerk. Ik ga nu nog zelden naar de mis, maar ik zit wél graag in kerken. Ik kan daar heel emotionele momenten hebben. De
glas- in-loodramen, de rituelen, de heiligen… Daar hangt iets magisch in de lucht. Ik kom er compleet tot rust. Ik kan er soms spontaan beginnen wenen, puur van geluk. Als ik moet nadenken, loop ik steevast een kerk binnen en dan komt de rest vanzelf.
Ik heb dat ook met schilderijen, mooie foto’s of als ik denk aan iemand die in de geschiedenis iets gedaan of gezegd heeft. Ik heb iets met woorden.
We zijn ooit eens met ons gezin naar Hongarije geweest en in een klein dorpje bezochten we een kerk. We ontmoetten daar een jonge priester. Hij nam ons mee naar achteren en hij toonde ons de eerste drukken van een werk van Machiavelli uit de 15de eeuw. Dat is een ontmoeting die ik nooit nog zal vergeten. Dat was precies niet van deze wereld.
Ik streef naar een status van content te zijn. Ik ben wel content met de dingen die ik heb gezien en gedaan. Ik heb heel wat mooie momenten meegemaakt. Ik heb ook vrede met de dingen die ik niet heb gedaan.”
Wat is voor jou één van de mooiste momenten geweest?
“Ik heb Sinologie gestudeerd en het mooiste jaar uit mijn leven was toen ik in Taiwan woonde. Ik was daar de eerste keer in 1985 en het was een hele cultuurshock. Als blanke viel ik echt op. Chinezen kwamen aan je armen voelen en zeiden ‘white meat’. Als ik op de bus stapte, stond iedereen op en gingen ze ergens anders zitten omdat ze niet bij mij in de buurt wilden zijn. Dat was echt discriminatie. Je gaat er dan wel anders over nadenken; ik ben ook eens ‘de andere’ geweest.
Ik leerde in Taiwan mijn man kennen. Ik heb al heel snel besloten om bij die man te blijven. Voor zijn werk moest hij verhuizen naar Duitsland en ik volgde hem. We namen een globale beslissing en voor de rest was het gewoon go with the flow. Ik had toen nog geen job en voor mij maakte het niet uit waar ik woonde. Ik had wel nooit verwacht dat ik terug in België zou eindigen.”
Ik ben er van overtuigd dat je de mooiste kansen krijgt als je gewoon meedrijft met de wind. Dat is moeilijk, want je moet springen in het onbekende.
Je bent inderdaad heel “go with the flow”, heb je geen nood aan zekerheid of controle?
“Ik heb nooit een plan gehad en misschien is dat ook wel een soort van geluk. Je moet flexibel zijn in het leven, anders kan je niet overleven. Er gebeuren dagdagelijks dingen waar je geen controle over hebt.
Als je ouder wordt, merk je dat controle een illusie is. Kleine dingen kan je controleren, zoals welk boek je gaat kopen of wanneer je gaat lezen. Maar dat is het zo ongeveer. Wie er op je weg komt, wat er op je pad komt… Ik geloof niet zo in het lot, maar ik denk niet dat het toeval is.
Ik vind het heel belangrijk om authentiek te blijven. Vasthouden aan bepaalde principes die je hebt en weten dat er soms dingen zijn die je niet kan controleren. Soms vind je een oplossing, soms niet, maar dat zijn leerprocessen. Natuurlijk, je leven verandert en je gaat door bepaalde golven. Je verandert, maar de basis moet wel hetzelfde blijven. Onderaan in de pan.”
Heb je nooit spijt gehad dat je niet in Azië bent gebleven?
“Ik heb al veel beslissingen moeten nemen in mijn leven en ik heb die altijd heel bewust genomen, met de informatie die ik op dat moment had en met de persoon die ik toen was. Je weet ook niet beter op zo’n momenten. Ik denk soms wel: ‘waarom was ik niet in Azië gebleven?’ Ik leidde daar een heerlijk nomadenbestaan met mijn man. Maar we wilden kinderen en ik wilde hen in mijn geboorteland opvoeden. Nu denk ik dat dit evengoed had gelukt in Azië.
Maar heb ik spijt? Nee, want ik heb die beslissing toen niet lichtzinnig genomen.
Spijt hebben is onnozel. Je kan alleen spijt hebben van iets dat je ondoordacht hebt gedaan. Voor de rest kan ik daar toch geen spijt van hebben?
Ik heb wel al vaak snelle beslissingen genomen, omdat mijn buikgevoel de richting dan aanwijst. Maar dat is ook een beslissing die ik neem omdat ik gewoon zo iemand ben die haar buikgevoel volgt. Dan moet ik twee jaar later niet gaan zeggen: had ik maar…”
Klopt het dat hoofd en hart soms hand in hand gaan bij jou?
“Ik volg heel hard mijn gevoel, maar ik heb ook heel lang vastgehouden aan het mezelf in vraag stellen, het analyseren van waar ik sta in het leven om zo te kunnen bijsturen. Ik lag soms ’s avonds in bed te denken ‘Ben ik goed bezig en is het dit wat ik wil? Nee? Dan moet ik iets veranderen.’
Ik doe dat in alles. Niet alleen qua werk, maar ook in vriendschappen. Een jarenlange vriendschap maakte mij niet meer gelukkig. Dat is moeilijk, want dat ging over iets fundamenteels, maar ik heb gebroken met die vriendin.
Als ik voor de klas sta, zal ik mezelf altijd in vraag stellen. Ik ben heel onzeker. Mensen geloven dat nooit, maar het is wel zo. Ik vraag mezelf constant af of ik wel goed bezig ben. Je kan jezelf dan verbeteren en hierdoor kan je groeien dus ik vind dat geen nadeel. Als je niet groeit, dan is dat een gemiste kans.
Ik heb wel wat diepgang nodig. Dat heeft misschien veel te maken met je bagage; wat je meemaakt en hoe je hiermee omgaat. Dat is wat je een rijker persoon maakt.”
Hoe geef jij anderen een kleine dosis geluk?
“Ik maak mensen blij door complimentjes te geven. Waarom zou je het niet doen? ik vind dat we elkaar te weinig complimenten geven. Misschien omdat we allemaal te nijdig op anderen zijn. Je kan veel zeggen, maar geen flauwe dingen. ‘Oh Hilde, je bent precies vermagerd en je ziet er goed uit!’ Er goed uit zien heeft toch niets te maken met je gewicht?! Zeg dan liever ‘Oh Hilde, wat een mooie kleurencombinatie draag jij; je hebt een goed gevoel voor kleur!’
Ik geef veel complimentjes aan de mensen die ik mag. Aan anderen niet. Ik vind het moeilijk om te praten met mensen waar ik niets aan heb. Ik word daar zelfs professioneel in. Ik heb dat lang wél gedaan, maar je steekt daar energie in en je krijgt niks terug. Maar ik ga heel ver voor de mensen die ik graag heb."
Complimenten maken je leven wel wat rijker. Dat zijn geen diamanten, maar wel kleine briljantjes. Die strooi je in het rond.
Als mensen iets voor mij doen, dan bedank ik hen heel gemeend. Ik hoop dat mensen beseffen dat ik dat niet bij iedereen doe. Het heeft alleen maar waarde als je het niet bij iedereen doet, denk ik.”
Wat is het beste advies dat je aan anderen kan geven?
“Blijf jezelf; dat is die fond waar ik het eerder over had. Als je dat niet meer hebt, wat heb je dan nog? Je moet je wel kunnen blijven ontwikkelen. Iets meepikken van de goede raad van anderen, zodat je kantjes ook wat zachter worden. Daar moet je ook voor openstaan. Mensen hebben meestal de beste bedoelingen en zo kun je vooruit geraken als mens. Maar je geraakt enkel vooruit als je een solide, authentieke basis hebt.”
Wat zou je het liefst veranderen in deze wereld?
“Ik zou de kloof tussen arm en rijk willen dichten. Het is degoutant dat we hier zitten met bergen voedseloverschotten en dat andere continenten niets hebben. Zelfs in een stadje als Turnhout moeten er heel wat mensen naar de voedselbank. Dat is toch verschrikkelijk.
Ik denk niet dat ik deze grote problemen kan oplossen. Maar je kan in je eigen omgeving altijd iets bijdragen aan de kleine, maar niet onbelangrijke dingen. Ik hoop dat ikzelf ook een klein verschil kan maken. Op school zorgen we voor kinderen die het moeilijk hebben door bijvoorbeeld gratis materiaal ter beschikking te stellen. Ik geef ook gratis bijles, want een diploma hebben, opent nieuwe mogelijkheden. Daar zal ik echt ver voor gaan.”
Noem één ding wat je graag zou doen, maar nog niet gedaan hebt: wat houdt je tegen?
“Terugkeren naar Oost-Duitsland en daar de verhalen verzamelen van mensen voor de bouw van de Muur, want deze verhalen moeten verteld worden. Ik mis Duitsland en ik heb wel wat heimwee. Ik heb me daar altijd gelukkig gevoeld, maar het was ook niet zo gemakkelijk. In Taiwan viel ik op, maar in Düsseldorf zat niemand op mij te wachten. Ik zag er gewoon uit, maar ik sprak slecht Duits.
Ik vind het moeilijk om in Turnhout te wonen. Maar ik ben er nog niet klaar voor om mensen die ik liefheb, vrienden en familieleden, achter te laten. Misschien ooit. We zien wel waar de wind ons brengt!”